Ατοπία (Αλλεργία)

    Εάν ένας σκύλος που φαγουρίζεται έντονα, είναι μεγάλο πρόβλημα για εσάς, φανταστείτε, πως θα αισθάνεται το ίδιο το ζώο, για να εκδηλώνει αυτή τη συμπεριφορά.  Η ατοπία επηρεάζει περίπου 1 στα 10 σκυλιά, σε κάποιο βαθμό. Μπορεί να εκδηλωθεί, με μια ποικιλία από συμπτώματα, όπως: δερματική νόσο, έντονο κνησμό (ξύσιμο), ρινική καταρροή, φαγούρα στα μάτια και (πολύ σπάνια) άσθμα. Αν ο σκύλος σας, γλείφει τα πόδια του έντονα ή έχει επαναλαμβανόμενες ωτικές ή δερματικές λοιμώξεις, μπορεί να έχει ατοπία. Κατά γενικό κανόνα, η φαγούρα, δεν υποχωρεί χωρίς θεραπεία. Έτσι, αν ο σκύλος, αρχίζει να ξύνεται έντονα, η επίσκεψη στον κτηνίατρο είναι επιβεβλημένη. Η φαγούρα δεν είναι φυσιολογική, ούτε είναι μια συνήθεια.

Τι είναι η ατοπία;

Η ατοπία ή «ατοπική δερμάτωση » είναι μια γενετική τάση, των ζώων, να αναπτύσσουν υπερευαισθησία, σε κάποια, περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα. Τα πιο κοινά αλλεργιογόνα είναι τα ακάρεα της οικιακής σκόνης, η γύρη (από γρασίδι, ζιζάνια η δέντρα), το τρίχωμα και λιγότερο συχνά, οι διαιτητικές πρωτεΐνες. Το ανοσοποιητικό σύστημα, των αλλεργικών ζώων, αντιδρά υπερβολικά, μόλις έρθει σε επαφή με αυτές τις ξένες ουσίες, με αποτέλεσμα, την πρόκληση φλεγμονής, που οδηγεί σε κνησμό. Στα σκυλιά, ο ερεθισμός αυτός, εκδηλώνεται συνήθως με, τριβή, γλείψιμο, μάσημα, ξύσιμο ή και  δάγκωμα τους δέρματος τους ή τέλος με έντονο «σύρσιμο» της πίσω πλευρά τους.

Ο σκύλος μου δεν είχε ατοπία από κουτάβι, γιατί ξεκίνησε τώρα;
      Τα σκυλιά με ατοπία, γεννιούνται με την τάση αυτή, να αναπτύσουν σημαντικές αλλεργικές αντιδράσεις. Δεδομένου ότι το σκυλί έρχεται σε επαφή με όλο και περισσότερα αλλεργιογόνα στην διάρκεια της ζωής του, αυτές οι αλλεργικές αντιδράσεις, αρχίζουν να αναπτύσσονται. Οι περισσότεροι σκύλοι με ατοπία αρχίσουν να παρουσιάζουν συμπτώματα, μεταξύ 1 και 3 ετών. Είναι πολύ σπάνιο, για ένα κουτάβι κάτω των 6 μηνών, να αναπτύξει συμπτώματα ατοπίας. Αν το κουτάβι σας παρουσιάζει συμπτώματα κνησμού, πριν από αυτή την ηλικία, το πιο πιθανό είναι να προκαλούνται από άλλη αιτία. Η εμφάνιση της ατοπίας εξαρτάται ακόμα από την φυλή του ζώου, μιας και κάποιες είναι πιο ευπαθείς από τις υπόλοιπες (π.χ. Westies), ενώ αν στην οικογένεια του σκύλου σας, υπάρχει ιστορικό ατοπίας, είναι πολύ πιθανόν να την εμφανίσει και ο ίδιος.
      
Πώς μπορώ να ξέρω εάν ο σκύλος μου έχει ατοπία;
      Το σκυλί σας, είναι πολύ πιθανόν να πάσχει από ατοπία, αν υποφέρει από υποτροπιάζουσες ωτικές ή δερματικές λοιμώξεις, οι οποίες συνήθως υποχωρούν, μετά την χρήση ορισμένης θεραπείας, για να επανεμφανιστούν, μετά το πέρας της. Οι περιοχές του σώματος που επηρεάζονται συνήθως στους σκύλους με ατοπική δερματίτιδα, είναι το πρόσωπο, τα αυτιά, η περιοχή ανάμεσα στα μαξιλαράκια των ποδιών, οι μασχάλες ή η βουβωνική χώρα. Εάν ο σκύλος σας γλύφει/τρίβει, μία ή και περισσότερες από αυτές της περιοχές, ακόμα και αν δεν έχει ορατά σημάδια δερματικών αλλοιώσεων, η επίσκεψη στον κτηνίατρο σας είναι επιβεβλημένη. Συνήθως η ατοπία στα σκυλιά, ξεκινά ως μια εποχιακή νόσος. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, η ασθένεια θα επανεμφανίζεται, συχνά νωρίτερα και τα συμπτώματα θα διαρκούν περισσότερο.
Εάν η απάντηση σας είναι θετική, στις ακόλουθες ερωτήσεις, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το σκυλί να πάσχει από ατοπία.
* Ήταν το σκυλί σας, ηλικίας κάτω των 3 ετών, όταν παρουσίασε τα πρώτα σημάδια κνησμού;
* Ζει το σκυλί σας, ως επί το πλείστον, σε εσωτερικό χώρο;
* Μήπως είχε φαγούρα, πριν παρατηρήσετε δερματικές βλάβες;
* Μήπως το τρίχωμα του σκύλου σας, έχει κοκκινίσει κοντά στις πατούσες του;
* Είναι η εσωτερική επιφάνεια των πτερυγίων του αυτιού επηρεασμένη;

Πώς ο κτηνίατρος μου, ξέρει ότι ο σκύλος μου έχει ατοπία;
      Εάν ο σκύλος σας παρουσιαστεί στον κτηνίατρο με ιστορικό επαναλαμβανόμενων δερματικών ή ωτικών λοιμόξεων, αυτό το γεγονός, θέτει τις πρώτες υποψίες ατοπικής δερματίτιδας. Επιπλέον, αν οι λοιμώξεις αυτές έχουν εποχικό χαρακτήρα, με έξαρση την άνοιξη ή το καλοκαίρι, οι υποψίες αυτές ενισχύονται. Συνήθως, στα σκυλιά που πάσχουν από ατοπία και έχουν ανοιχτόχρωμο τρίχωμα, αυτό αλλάζει χρώμα σε κόκκινο ή καφέ, λόγω του σάλιου, στις περιοχές που γλέιφονται επίμονα.     
           Αν ο κτηνίατρος σας υποψιάζεται ότι ο σκύλος σας μπορεί να πάσχει από αλλεργική αντίδραση του δέρματος, είναι πιθανό να σας ζητήσει κάποιες εξετάσεις. Κατ΄αρχάς, θα πρέπει όμως να διασφαλίσει την τακτική χορήγηση αντιπαρασιτικής αγωγής, κάτι το οποίο, αν δεν υφίσταται, είναι πιθανό να σας συνταγογραφήσει, για να εξαλείψει, δευτερογενείς λοιμώξεις του δέρματος.
      Εάν τα συμπτώματα, δεν είναι εποχιακά, ο κτηνίατρος σας, πιθανόν, θα σας συστήσει μια ειδική τροφή εξάλειψης, για αρκετούς μήνες. Ταΐζοντας το σκύλο σας, με αυτή την ειδική, υποαλλεργική διατροφή, βοηθά να αποκλειστεί η αντίδραση στα συστατικά των τροφίμων, ως αιτία του κνησμού.
            Αν ο σκύλος σας, μετά την παραπάνω θεραπεία και την διατροφή εξάλειψης, ξύνεται ακόμα, είναι πολύ πιθανόν, η ατοπία να αποτελεί το πρωτογενές αίτιο του κνησμού αυτού. Τα αίτια της ατοπίας, είναι πολύ δύσκολο να ανευρεθούν, ενώ οι απαιτούμενες για αυτά εξετάσεις είναι ιδιαίτερα ακριβές και με αμφισβητούμενα αποτελέσματα. Συνήθως όμως, ύστερα από ειδική αγωγή, τα συμπτώματα υποχωρούν εντελώς και ανάλογα το περιβάλλον του σκύλου, πιθανότατα και να μην επανεμφανιστούν.

Υπάρχει θεραπεία για την ατοπία;
   Η ατοπία αποτελεί μια νόσο που δεν είναι δυνατό να θραπευτεί πλήρως, μιας και αποτελεί υπερευαισθησία, γενετικής προδιάθεσης του οργανισμού. Τις περισσότερες φορές όμως, αν δράσουμε εγκαίρως, έχοντας καλή συννενόηση με τον κτηνίατρο μας, η ένταση και η συχνότητα των συμπτωμάτων περιοριζεται αισθητά, εώς εξαφανίζεται σε κάποιες περιπτώσεις. Η κύρια προτεραιότητα κατά την θεραπεία, των συμπτωμάτων της ατοπικής δερμάτωσης, είναι η μείωση όλων των παραγόντων που μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή στο δέρμα. Είναι πολύ οδυνηρό, τόσο για το σκύλο, όσο και για τον ιδιοκτήτη, το ζώο να ξύνεται όλη την ώρα. Διαθέτουμε αρκετές επιλογές διαχείρησης της νόσου, οι οποίες όμως κάθε φορά θα πρέπει να προσαρμόζοναι στο ιδιαίτερο ιστορικό του ζώου και στο τρόπο ζωής του.
* Ακρογωνιαίο λίθο στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ατοπικής δερμάτωσης, αποτελεί η χρήση διάφορων ειδών φαρμάκων, ανάλογα με το ιστορικό του κάθε ζώου και την ένταση των συμπτωμάτων του, όπως είναι τα: αντιφλεγμονώδη (τοπικά η συστεμικά), τα κορτικοστεροειδή και τα αντιισταμινικά.
* Οι πλήρεις υποαλλεργικές δίαιτες, με υψηλότερα επίπεδα απαραίτητων λιπαρών οξέων, μας βοηθούν να ενισχύσουμε την άμυνα του δέρματος. Ακριβώς επειδή είναι πολύ σημαντικό να εξαλείψουμε τα διατροφικά αλλεργιογόνα από την εξίσωση, είναι πολύ σημαντικό, η παραπάνω δίαιτα να αποτελεί την αποκλειστική διατροφή του σκύλου και να μην του χορηγούμε τίποτα άλλο.
* Πολύ σημαντικό είναι, να λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για την πρόληψη των παρασιτικών λοιμόξεων. Τα ατοπικά σκυλιά, είναι πιο επιρρεπή από τα υπόλοιπα στην σαρκοπτική ψώρα, ενώ ακόμα είναι πιο πιθανό, να εμφανίσουν, έντονη αλλεργική αντίδραση, στο τσίμπημα των ψύλλων.
* Ο τακτικός καθαρισμός και η περιποίηση του τριχώματος του ζώου, καθώς και της περιοχής των αυτιών και των ποδιών του, βοηθά στην απόπτωση των νεκρών κυττάρων και ενισχύει τον δερματικό φραγμό, θωρακίζοντας την άμυνα του δέρματος..
* Τέλος ιδιαίτερα βοηθητική, είναι η χρήση ειδικών φαρμακευτικών – αντιαλλεργικών σαμπουάν.

Τι άλλο μπορώ να κάνω για να βοηθήσω το σκύλο μου;
      Σε περίπτωση που τα αλλεργιογόνα που εμπλέκονται στην περίπτωση του σκύλου σας, είναι γνωστά, αν και αυτό πρακτικά είναι αρκετά σπάνιο, η αποφυγή ή ο περιορισμός, των αλλεργογόνων αυτών, αποτελούν ιδιαίτερα σημαντικό τμήμα, της διαχείρισης του ζώου σας. Για παράδειγμα, εάν το σκυλί σας είναι αλλεργικό στη γύρη, θα βοηθηθεί, αν το κρατάται μεσα στο σπίτι, τις περιόδους που τα επίπεδα γύρης στο περιβάλλον αυξάνονται, (άνοιξη ή όταν κουρεύετε το γκαζόν). Η εξάλειψη των οικιακών ακάρεων σκόνης, είναι ένα αρκετά δύσκολο έργο, το τακτικό καυτό πλύσιμο των χαλιών ή και ένας ετήσιος περιβαλλοντικός ψεκασμός, μπορούν όμως να βοηθήσουν.  Επιπλέον, οι σκύλοι με αλλεργία στα ακάρεα, μπορεί να επωφεληθούν, αν τους απαγορευτεί η πρόσβαση, στα υπνοδωμάτια, σε μαλακά έπιπλα, ή χαλιά.
      Αν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες σχετικά με το σκύλο μας, επικοινωνήστε με τον κτηνίατρο σας, για περαιτέρω συμβουλές.