Χρόνια ωτίτιδα

 

Η μακροχρόνια ασθένεια, του ωτικού καναλιού, είναι ένα κοινό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι σκύλοι. Συνήθως, η ασθένεια αυτή προκαλείται από υπερανάπτυξη βακτηρίων, ή ζυμομύκητων, στο εξωτερικό τμήμα του ωτικού καναλιού ή πιο σπάνια στο μέσω ή έσω αυτί. Η μακροχρονια πάθηση αυτή, είναι πιθανό να προκαλέσει ακόμα και μόνιμη ζημιά, στον ακουστικό πόρο. Τα συμπτώματα, της χρόνιας ωτίτιδας περιλαμβάνουν: ερεθισμό, πόνο, νευρολογικές εκδηλώσεις ή ακόμα και κώφωση. Οι ωτικές λοιμώξεις είναι πάντα δευτερεύουσες. Οφείλονται πάντα σε μια πρωταρχική αιτία, όπως σε: παράσιτα, αλλεργίες, εσωτερική ή γενετική ασθένεια. Συνήθως, στις ωτικές λοιμώξεις, εντοπίζουμε κάποιους διαιωνίζοντες παράγοντες όπως π.χ. η διόγκωση του έξω ακουστικού πόρου ή/ και προδιαθέτοντες παράγοντες όπως η ύπαρξη αρκετών τριχών, στην περιοχή του αυτιού.
Ο κτηνίατρός σας θα σας συστήσει θεραπεία για την εξάλειψη των βακτηρίων ή ζυμομυκήτων με χρήση αντιβιοτικών ή αντιμυκητιασιακών φαρμάκων, σε συνδυασμό με τις απαραίτητες ε-ξετασεις και θεραπεία για τη διάγνωση και την εξάλειψη των πρωτογενών αιτιών καθώς και των διαιωνίζοντων παραγόντων . Οι παρεμβάσεις αυτές θα βοηθήσουν να ελεγχθούν τα συμπτώμα-τα και να αποτραπεί η επανεμφάνιση, της νοσου.

Τι ακριβώς είναι μια χρόνια μόλυνση στο αυτί;

Οι ωτικές λοιμώξεις είναι πάντα δευτερεύουσες μιας πρωτογενούς ασθένειας του έξω ακουστικού πόρου (ο σωληνοειδής σχηματισμός, που είναι ορατός κάτω από το πτερύγιο του αυτιού). Η φλεγμονή του ακουστικού πόρου προκαλέι πρήξιμο (κάνοντας το σωλήνα στενότερο) και αύξηση στην παραγωγή του κεριού. Στα αυτιά μπορεί να προκληθεί πολύ φαγούρα και πόνος. Συνήθως επίσης, μυρίζουν άσχημα. Σοβαρές λοιμώξεις, μπορεί να οδηγήσουν σε ρήξη του τυμπανικού υμένα και λοίμωξη του μέσου και έσω ωτός, κώφωση, νευρολογικά συμπτώματα και δυσκολία στην επίλυση του όλου προβλήματος, μιας και τα σημάδια μπορει να επανεμφανιστούν μετά τις θεραπεί-ες.
Οι διαταραχές ή ασθένειες που μπορούν να αποτελέσουν την πρωτοπαθή νόσο περιλαμβάνουν:

  • Αλλεργίες (περιβαλλοντικές (ατοπική δερματίτιδα) ή και τροφικές)
  • Ακάρεα αυτιών
  • Ξένα σώματα
  • Δερματικές διαταραχές (όπως σμηγματόρροια - μια γενετική διαταραχή)
  • Νόσο του θυρεοειδούς
  • Όγκους ή πολύποδες στο αυτί

Σε αυτιά που πάσχουν από πρωτογενή και δευτερογενή νόσο, ταυτόχρονα, προκαλείται ζημία η οποία, έχει ως αποτέλεσμα, την αλλαγή της ανατομίας του ακουστικού πόρου και την παρεμπόδιση της κανονικής λειτουργίας του. Η ζημιά αυτή, ονομάζεται διαιωνίζων παράγοντας, και μπορεί να είναι αναστρέψιμη ύστερα από θεραπεία ή και μη αναστρέψιμη.
Συνήθως, περιλαμβάνει:

  • Στένωση του ακουστικού πόρου λόγω οιδήματος ή ουλών.
  • Αυξημένη δραστηριότητα και μεγένθυνση των ωτικών αδένων, με αποτέλεσμα, να έχουμε υπε-ρέκκριση κεριού.
  • Κατάρευση του μηχανισμού αυτο–καθαρισμού του αυτιού.
  • Ρήξη του τυμπανικού υμένα – πράγμα που σημαίνει, ότι οι τοπικές θεραπείες, δεν έχουν πλέον κανένα νόημα, μιας και δε μπορούν να θεραπεύσουν, τις βαθιές λοιμώξεις.

Πώς μπορώ να ξέρω ότι το κατοικίδιο μου έχει ωτική μόλυνση;

Η τοπική φλεγμονή (κοκκινίλα, υπερ-έκκριση κεριού) είναι το πρώτο σημάδι της εξωτερικής μόλυνσης του αυτιού. Το κατοικίδιο σας μπορεί να τινάζει το κεφάλι του, να ξύνει τα αυτιά του, ή να τα τρίβει σε έπιπλα ή στο πάτωμα. Κάποια ζώα με σοβαρές λοιμώξεις μπορεί να κλαίνε ή να βογγούν καθώς ξύνουν ή τρίβουν τα αυτιά τους. Επίσης, κάποια ζώα, μπορεί να ξύνονται τόσο πολύ, με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν πληγές με τα νύχια τους στο δέρμα, γύρω από το πρόσωπό τους, στο λαιμό ή και στα αυτιά. Τις περισσότερες φορές, το πρώτο σημάδι που παρατηρούν οι ιδιοκτήτες, είναι η άσχημη μυρωδιά των αυτιών του ζώου.
Κάποιες φορές οι εξωτερικές ωτικές μολύνσεις, μπορεί να προχωρήσουν στο μέσο ή και στο εσωτερικό αυτί, κάτι που οδηγεί σε πιο σοβαρά συμπτώματα, όπως η μόνιμη κλίση της κεφαλής ή η κώφωση.

Πώς θα διαγνώσει ο κτηνίατρος μου την ωτική μόλυνση;

Ο κτηνίατρός σας θα εξετάσει το αυτί του ζώου για παρουσία φλεγμονής, ερυθρότητας, εκκρίσεων, όγκων ή άλλων ευρημάτων. Κάποιες φορές, μπορεί να χρησιμοποιήσει μια ειδική βαμβα-κερή μπατονέτα για να συλλέξει υλικό από το αυτί. Αυτό το υλικό τοποθετείται σε γυάλινα πλακά-κια και εξετάζεται στο μικροσκόπιο για να προσδιορισθεί, αν η δευτερεύουσα μόλυνση οφείλεται σε ζυμομύκητες ή βακτήρια, και να ελεγχθεί για παρουσία ακάρεων (πρωτογενή αιτία). Επιπλέον, το υλικό αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καλλιέργεια, ή για δοκιμές ευαισθησίας, κάτι το οποίο βοηθά τον κτηνίατρο σας να μάθει ποιοι μικροοργανισμοί ακριβώς εμπλέκονται στην ωτική λοίμωξη του ζώου σας, αλλά και πιο είναι το καλύτερο αντιβιοτικό για να χρησιμοποιηθεί, κατά την α-ντιμετώπιση τους.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, ή αν το ζώο παρουσιάζει πολύ πόνο για να καταστεί δυνατή η εξέταση των αυτιών του, το κατοικίδιο σας μπορεί να χρειαστεί ηρέμιση. Ύστερα από την ηρέμιση, τα αυτιά μπορούν να καθαριστούν με ήπιο καθαριστικό, έτσι ώστε να απομακρυνθούν τυχών εκκρίσεις και να καταστεί δυνατή, μια καλύτερη εξέταση του αυτιού. Η εξέταση αυτή, είναι πολύ σημαντική, προκειμένου να αποκλεστεί η παρουσία ξένων σωμάτων, να ελεγχθεί, πόσο έχει στενέψει το ωτικό κανάλι και να εξεταστεί εάν το τύμπανο του αυτιού παραμένει άθικτο. Σπάνια, μπορεί να χρειαστεί ακόμα και η λήψη ακτινογραφίων, έτσι ώστε να διαπιστωθεί, εάν η λοίμωξη έχει προχωρήσει στο μέσο ή ακόμα και στο έσω αυτί.

Πώς καταπολεμάται η ωτική μόλυνση και η επανεμφάνιση των συμπτωμάτων της;

Συνήθως, μόλις επιβεβαιωθεί η ωτική λοίμωξη, για τα περισσότερα ζώα, αρκεί η θεραπεία στο σπίτι. Οι πιο πολλές λοιμώξεις, από ζυμομύκητες ή βακτήρια μπορούν να αντιμετωπιστούν με ωτικές σταγόνες, που εφαρμόζονται στο κανάλι του αυτιού ή με αντιβίωση, από το στόμα. Ακόμη, ανάλογα με την σοβαρότητα του περιστατικού, μπορεί να χρησιμοποιηθούν και στεροειδή, προκειμένου να μειώσουν τον πόνο του ζώου σας, αλλά και να ελαττώσουν το πρήξιμο του ωτικού του καναλιού. Τέλος, ο καθαρισμός του κεριού, ή του πύου από το κανάλι του αυτιού, αποτελεί απα-ραίτητο βήμα για την θεραπεία του ζώου σας.
Οι πρωταρχικές αιτίες, όπως τα ξένα σώματα, τα παράσιτα, οι αλλεργίες, η νόσος του θυ-ρεοειδούς ή η σμηγματόρροια, πρέπει να αντιμετωπιστούν, ετσί ώστε να αποτραπεί η επανεμφάνιση των συπτωμάτων. Κάποιες από αυτές είναι θεραπεύσιμες – π.χ. τα ακάρεα των αυτιών είναι σχετικά εύκολο να αντιμετωπιστούν με φάρμακα που τοποθετούνται απευθείας μέσα στο αυτί ή εφαρμόζονται τοπικά στην ράχη του ζώου. Η νόσος του θυρεοειδούς, συνήθως ελέγχεται εύκολα, αλλά απαιτεί δια βίου θεραπεία. Η αλλεργία και η σμηγματόρροια, συνήθως απαιτούν δια βίου θε-ραπεία με στεροειδή, ωτικές σταγόνες ή καθαριστικά αυτιών.
Εαν το κανάλι του αυτιού παρουσιάζει μόνιμη στένωση, ή η ζημιά είναι σοβαρή, ή εάν υπάρχουν όγκοι στο κανάλι του αυτιού, η χειρουργική επέμβαση ίσως να είναι απαραίτητη.

Ελευθέριος Γινάργυρος,
Κτηνίατρος Α.Π.Θ.